Modern Tarımda Su Kullanımı

Tarımda sulama, suyun bitkinin ihtiyacı dahilinde gerekli miktar ve zamanda verilmesi olarak tanımlanmaktadır. Tarımda verimli bir üretim için gerekli olan suyun sadece yağmurdan karşılanamaması nedeniyle tarımda su kullanımı sürdürülebilirlik için büyük önem taşımaktadır. Ülkemizde genel olarak mevcut suyun %70’i tarımda kullanılmakta olup ülke nüfusunun 80 milyonu aşması, sanayinin hızla gelişmesi gibi nedenlerde tarımda su sıkıntısını beraberinde getirmektedir. Bu nedenlerden doğan kaliteli su ihtiyacı ancak doğru arıtma sistemlerinin tercihi ve kullanımı ile mümkün olmaktadır. Kalitesiz suyun tarımda kullanılabilecek hale getirilmesi, serada kullanılan suyun tekrar kullanımı için uygulanacak sistemler gibi bir çok farklı yelpazede arıtma sistemleri büyük kolaylıklar sağlamakta ve verimi yükseltmektedir. Diğer taraftan, dünyada suya olan talepte gözlenen artış ve küresel ısınma ile ortaya çıkan olumsuzluklar nedeniyle su kaynaklarının verimli kullanımı büyük önem kazanmıştır.

Tarımsal amaçlı kullanılacak suyun kullanıma uygunluğu için göz önünde bulundurulan başlıca parametreler;

Suyun içeriğinde yer alan eriyebilir tuzların toplam konsantrasyonu, suyun iletkenliği (EC)

Suda fazlaca bulunan tuzlar, su içerisinde meydana getirdiği ozmotik basınç nedeniyle bitki köklerindekini su emilini azaltarak bitkinin ölümüne neden olmaktadır. Osmoz basınç iki ortam arasında eşit olmayan tuz konsantrasyonu mevcudiyetinde meydana gelmektedir. Bu nedenle suyun tuzluluk oranın analiz edilmesi ve gerekli önlemler alınarak suyun kalitesinin arttırılması büyük önem taşımaktadır.

Sodyum iyonunun (Na) diğer katyonlara nisbi oranı

Sulama sularında yoğunluklu olarak Na+,Ca++, Mg tuzları bulunur. Eğer suda sodyum(Na) oranı çok yüksek ise toprağın sodyumu adsorbe etmesi sonucunda toprakta bozulma olasılığı ciddi bir şekilde artmaktadır. Çok fazla sodyuma maruz kalmış topraklar sulandığında toprak tanecikleri birbirine yapışır. Bu durum su ve havanın toprak içindeki hareketini önler ve toprak geçirgenliğini büyük oranda olumsuz etkiler.

Suyun taşıdığı kalsiyum toprakta birikmiş zararlı tuzların giderilmesine yardım etmekte ve sulamadan beklenen fayda sağlanmaktadır.

Bor(B) gibi toksik olabilecek elementlerin konsantrasyonu

Bor bitki gelişimi için gerekli olsa da birkaç ppm üzerinde olması zehir etkisi yaratmaktadır. Bitki zararlanmalarında dikkate alınabilecek iyonlar ; Na, Ca, Mg, K, Cl, SO4, HCO3 ve B oalrak sınıflandırabilir.

Suda kalsiyum (Ca) ve magnezyum (Mg) konstrastonu kaynaklı bikarbonat (HCO3) konsantrasyonu

Suda bulunan (HCO3)iyonu, Ca ve Mg iyonları ile tepkimeye girme eğilimindedir. Fakat suda bikarbonatın fazla oranda bulunması Na iyonu ile tepkimeye girerek, suda sodyum iyonunun zararlarını arttırır.

Ayrıca seracılıkta su kullanımını baz alacak olursak; yıl boyu üretim yapılması, karlılığı yüksek türlerin tercih edilmesi, hep aynı türün veya beslenme istekleri benzer türlerin yetiştirilmesi, ürün nöbetine yer verilmemesi, yoğun gübreleme ve sulama yanında, drenaj sistemlerinin yeterli olmayışı ve yağışlara kapalı oluşu nedeniyle yıkanmanın olmayışı gibi bir çok faktör tuzluluk problemine neden olmaktadır. Böylelikle suyun sağlanması yanında suyun kalitesi de büyük önem kazanmaktadır. Bu şartlar göz önüne alındığında Ters Ozmoz Sistemi, kullanılan suyun kalitesini yükselterek daha verimli bir hasılat sağlanmasında çok büyük rol oynar. Ters Ozmoz sayesinde seracılıkta kullanılan suyun kalite kaybı olmadan tekrar kullanılabilmesi ve tuzlu suların tarımda kullanılması olağan hale gelmiştir.

Seracılıkta dikkat edilmesi gereken parametreler; TDS, iletkenlik, pH ve sertlik olarak sıralanabilir. Bu değerler için uygun arıtma sistemleri seçilmelidir. Bu sistemlere örnek olarak aşağıdaki ürünlerimiz verilebilir;

  • Klor Dozaj Ünitesi ve Ultraviyole Ünitesi- Bakteri oluşumunun engellenmesi
  • Filtrasyon Sistemleri (Partikül, Bulanıklık, Renk, Koku ve Tad Giderimi)
  • Yumuşatma Sistemleri (Sertlik giderimi)
  • Ters Ozmoz Sistemleri ( Kimyasal parametre giderimi ve istenilen iletkenliğin sağlanması)

Pınar Çağla Değer

Çevre Mühendisi

Kaynakça

  • Tarımda Su Kalitesi ve Su Kirliliğinin Önemi: Bursa Nilüfer Çayı Örneği Saliha DORAK1* , Barış Bülent AŞIK2 , Gökhan ÖZSOY 3

http://dergipark.org.tr/bursauludagziraat

  • Farklı Sulama Suyu Kalitesi ve Su Düzeylerinin Serada Yetiştirilen Domates Bitkisinin Verim ve Su Kullanım Etkinliği Üzerine Etkisi Ülviye KAMBUROĞLU ÇEBİ1* , Selçuk ÖZER1 , Süreyya ALTINTAŞ2 Ozan ÖZTÜRK1 , Engin YURTSEVEN3

dergipark.org.tr